Rouwen

Als jouw kind, jouw gezin, jouw klas of jijzelf te maken krijgt met rouw, dan is er geen blauwdruk beschikbaar over 'hoe dat moet' of 'wat normaal is'. Je doet maar wat, je krijgt goedbedoelde adviezen van anderen, je zoekt voor jezelf een goede weg. Maar die weg is niet altijd zo duidelijk.... En je twijfelt misschien of de weg wel echt de jouwe is. En, hoelang duurt die weg nou eigenlijk? Houdt het een keer op?

 

En wanneer rouw je nu eigenlijk? Niet alleen als er iemand overleden is. Maar ook als je je werk verliest, sociale contacten verloren bent, als je gaat scheiden, als je een stukje regie in moet leveren na een zwaar ongeluk of ziekte. Allemaal situaties waarin je de rouwervaring serieus moet nemen.

 

Levend verlies

Niet iedereen is bekend met de term 'levend verlies'. Levend verlies is (kort samengevat): levenslange rouw die je ervaart wanneer jijzelf of een naaste, getroffen wordt door een chronische ziekte of beperking. Het gaat over het verdriet dat altijd kan oplaaien, verwacht of onverwacht en dat soms verergert door de jaren heen.

 

In een gezin ervaren vaak alle gezinsleden het verlies. Je  kunt (soms levenslang) rouwen om iets dat je nooit hebt gehad, maar waarvan je wel het gevoel hebt dat je het bent kwijtgeraakt. Over het (sociale) leven dat anders verloopt doordat je gezinsleven op de kop staat. Over je carrière die in de ijskast komt te staan. Gevoelens van afwijzing en schaamte voor je kind. Over je relatie met je partner en vrienden die je anders vorm moet geven. Dromen die niet waargemaakt kunnen worden. "Het is zoals het is", is een uitspraak die snel gedaan wordt, zeker in deze streek. Maar dat komt niet altijd overeen met je gevoel. En dat gevoel dat mag er zijn, echt!

 

Het verlies dient zich telkens weer in andere vormen, op andere tijdstippen aan. Het maakt je leven wiebelig, waarbij je wellicht veel boosheid, onzekerheid, onmacht, verdriet, schaamte en onbegrip ervaart. Maar het maakt je vaak ook flexibel en creatief. Mensen die met levend verlies te maken hebben, vinden levensvreugde in de kleine dingen, hebben vaak veel relativerende humor en draaien hun hand niet om voor een tegenslag.

 

Als moeder van een kind met een verstandelijke beperking en als zus van een te jong gestorven broer met een lang ziekteproces herken ik deze gevoelens en is er niks te gek om met me te delen. Ook ben ik nu volwassen 'schoon-brus' van mijn zwager. Als coach kan ik de thuissituatie niet veranderen. Maar in mijn praktijk is er veel aandacht voor de situatie en kunnen we samen werken aan een manier waarop het voor het kind of voor jou als ouder wel wat passender wordt. En soms is een oprecht luisterend oor al voldoende.

 

In de hectiek van een zorgintensief gezin kan het dus goed zijn om het levend verlies eens aan te kijken en er in vertrouwen over te kunnen praten. Om voor jezelf duidelijk te krijgen waar je staat, wat je wilt, waar het anders kan, waar het anders moet.

 

Mijn kennis en ervaring zet ik ook graag (preventief) in op scholen, in zorgorganisaties en bij iedereen die het maar horen wil. Aandacht voor en informatie over dit onderwerp is ongelooflijk belangrijk. De kinderen van nu zijn de volwassenen van later. Wij hebben de belangrijke taak om hen hier in te begeleiden.

 

Kijk ook bij: Brussen, (jonge) mantelzorgers en levend verlies

 

Ik werk onder andere met De Kaart (zie hieronder), waarbij we ook naar het systemische stuk kijken.